Aanmonsteren op de Titanic

De Titanic ging honderdéén jaar geleden naar de haaien maar, sinds een paar weken is het mogelijk opnieuw aan boord te stappen van dit reusachtige stoomschip. Hoe? Monster aan voor de prachtige tentoonstelling die Amsterdam Expo over de Titanic heeft opgebouwd, een fascinerend verhaal dat zelfs de fantasie van een kind laat duizelen.

Superlatieven
Wie een geschiedkundig canon voor kinderen wil samenstellen, kan niet om de Titanic heen. Het beroemde, beruchte schip herbergt een reeks superlatieven die de grootste opschepper stil krijgt. De prijs van een eersteklas ticket voor de vijfdaagse reis van Southampton naar New York bedroeg 2500 dollar, omgerekend naar 2013 ruim 42.000 euro. Voor de 1316 passagiers en de 913 bemanningsleden waren vijf keukens aan boord waaruit 34 ton vlees, vijf ton vis, veertig ton aardappelen, 2,75 ton tomaten, 5600 liter melk, 3,4 ton spek en ham, 40.000 eieren, 1650 liter ijs, 63 kisten champagne, 20.000 flessen bier geserveerd zou gaan worden. In 1912, het jaar van zijn afvaart, was de Titanic het grootste door mensenhanden gebouwde transportmiddel (269 meter, ofwel vijftien Amsterdamse rondvaartboten lang, 53 meter, ofwel een flatgebouw van elf verdiepingen hoog), voor de constructie werden tweeduizend ijzerplaten en drie miljoen klinknagels gebruikt en ja, uitgerekend dit fiere schip ging op zijn eerste reis naar de kelder. Met 1514 doden is de Titanic-ramp nog altijd de op twee na grootste niet-militaire scheepsramp ooit.

Schatten
72 jaar hield het wrak zich schuil op vier kilometer diepte, in de steenkoude wateren ten zuidoosten van de kust van Newfoundland. Op 1 september 1985 werd het ontdekt door een Frans-Amerikaanse expeditie. Na een hoop gesteggel kende een rechtbank in 1995 de rechten over het wrak toe aan Premier Exhibitions, een Amerikaanse bedrijf dat een paar jaar geleden van zich deed spreken met de Bodies… The Exhibition tentoonstelling. Wees gerust, door schaaldieren aangevreten lichamen van behoren níet tot de opgedoken ‘schatten’ die het bedrijf sinds een paar jaar onder de titel Titanic: The Artifact Exhibition de wereld laat rondreizen, naar men zegt zijn de duikers nog nimmer op menselijke resten gestuit. Deze tentoonstelling is uitgesproken kindvriendelijk, al zou ik met kroost jonger dan zes jaar een blokje omlopen: het tochtje door de nagebouwde machinekamer, compleet met stampende stoommotoren en een huilende wind, kan een onrustig nachtje opleveren. Maar is je kind een jaar of zeven of ouder, dan kan het zijn hart ophalen aan een avontuur dat zijn weerga niet kent.

Boarding pass
Denk vooral niet dat je een museum bezoekt, je gaat op reis, op reis met de Titanic. Als je een kaartje koopt voor de expositie, die is opgezet in samenwerking met National Geographic en het Scheepvaartmuseum, ontvang je tevens een boarding pass voor de dramatische boottocht, een fraaie kopie die op naam is gesteld van een passagier die daadwerkelijk aan boord is gestapt. Of hij of zij de reis heeft overleefd? Aan het slot van tentoonstelling kun je op grote borden ‘jouw’ passagier terugvinden met een verheugend of teleurstellend bericht – een macabere vondst. En denk ook niet dat je langs een stel vitrines wandelt waarin enkel een paar met koraal aangekoekte flessen te zien zijn. De artefacten, de bijzondere voorwerpen die uit het wrak zijn gedolven, worden ingebed in een verhaal dat op een wonderlijke manier gestalte krijgt via een realistisch nagebouwd restaurant, slaapvertrekken van de eerste en derde klasse, levensgrote foto’s, een boeiende film én een (gratis) audiotour – waaronder een variant voor kinderoren, compleet met geluidseffecten.Op deze manier wordt het hele Titanic-verhaal tot leven gewekt, van de tekentafel en het inschepen tot de botsing met de ijsberg. Mijn doorgaans ongedurige zoon IJsbrand en zijn vriendje Reimer, beiden zeven jaar oud, waren er twee uur mee zoet. Dochter Rosa (13) ‘whatsappte’ moeders steeds details door en vroeg me na afloop honderduit:

‘Heb je die uitspraak gezien die aan het eind van de tentoonstelling hangt? “We zijn allemaal passagiers van de Titanic.” Wat wordt daarmee bedoeld?’
‘Nou,’ probeerde ik, ‘misschien dat we allemaal ten onder kunnen gaan wanneer we arrogant en hoogmoedig zijn?’

Meer info
Titanic: The Artifact Exhibition wordt tentoongesteld bij Amsterdam Expo, op een paar honderd meter van station Amsterdam-Zuid. Alvast een indruk? Bekijk hieronder de trailer van de expositie.