Familiefietsen voor beginners: de Donauradweg

ijsbrand-portrait-donauradweg

De Donauradweg heeft de reputatie de ideale route te zijn voor jonge gezinnen met fietsvakantieambitie. Is dat ook zo? Henk Hanssen nam met vrouw en kroost de proef op de som.

Virtueel warm draaien
Boekjes, kaarten, websites: de Duitsers en Oostenrijkers hebben hun pr goed voor elkaar. Al maanden voor je op de pedalen gaat staan, kun je je virtueel warm draaien door alle info over de moeder aller fietsroutes tot je te nemen. Grootste vraag is: waar begin je? De Donauradweg, het fietspad dat langs de Donau voert, is maar liefst 1500 kilometer lang. Van de bron in zuid-Duitsland ‘stroomt’ het pad door Oostenrijk, Slowakije, Hongarije en Roemenië om tenslotte in de Zwarte Zee uit te monden.

rosa-austrian-border

Aan de grens met Oostenrijk.

Avontuur
Ons plan is om in Wenen de auto achter te laten, naar Boedapest te fietsen en van de Hongaarse hoofdstad met  boot of trein terug naar Wenen. Maar na enig wikken en wegen besluiten we dit avontuurlijke traject voor een latere vakantie te bewaren: we stuiten online op teveel verhalen over lawaaierige Oostblokcampings met dronkenmannen en gauwdieven. Fietsen met jonge kinderen (zoon IJsbrand is zes, dochter Rosa is elf) vergt as such al genoeg oplettendheid. En dus reizen we naar Passau, een gracieuze stad in Zuid-Duitsland, waar we op de fiets richting Wenen zullen stappen. Via OBB, de uitstekende site van de Oostenrijkse spoorwegen, boek ik vooraf trein- en fietskaartjes om drie weken later het spoor van de afgelegde 350 kilometer terug te kunnen volgen.

passau-by-night

Passau gehuld in pasteltinten.

Filefietsen
Wordt het filefietsen morgen? vragen we ons af als we na een lange autorit ‘s avonds door de pastelkleurige straatjes van Passau wandelen? Het centrum, dat oogt als een André Rieux-decor, wemelt van de in felle tenues gestoken fietstoeristen. Gelukkig vinden we op de drassige oever van de nabijgelegen rivier Iltz de illusie die we zoeken: een intieme, pal aan het water gelegen camping waar alleen kampeerders hun tentjes mogen opslaan. De volgende ochtend pluk ik IJsbrand uit de skelter die hij ergens heeft gevonden en zet hem achterop de aanhangfiets waarmee ik hem drie weken door Oostenrijk zal zeulen. Al een halve dag later bereiken we de volgende etappeplaats, Engelhartszell. Een fraai dorpje zoals er zoveel de Donau omzoomen maar in deze omgeving beschikt alleen Engelhartszell over een camping met een riant zwembad.

Schloss Hartheim
We slaan pal aan de Donau ons kamp op, zwemmen in de regen en koken chili con carne onder tentdoek waar dikke druppels op roffelen. Het weer klaart op maar toch ontaardt de volgende dag in een rampdag. Het monumentje dat we halverwege de dag passeerden had een waarschuwing moeten zijn. Een bord met een herinnering, meer was het niet. De tekst verwees naar schloss Hartheim, een vriendelijke kasteeltje dat ik eerder uit het landschap had zien oprijzen. In ’40-’44 deed het slot dienst als ‘euthanasiecentrum’: 18.000 lichamelijk en geestelijk gehandicapten vonden er een onvrijwillig eind: hun as werd uitgestrooid op aan deze Donau-oever. Als IJsbrand vraagt waarom we hier stil blijven staan terwijl er in de verste verten geen ijscokar te bekennen valt, vertel ik dat Hitler hier zijn vijanden vermoordde. ‘Dat is gemeen,’ oordeelt hij. ‘Maar waarom dan, pap?’ klinkt het even later. ‘Je kan elkaar toch ook weer een handje geven?’

mauthausen-donauradweg

Holocaust-horror in Mauthausen.

Grüss Gott! 
WO-II gepeins, Apfelstudelstops en gesloten dorpswinkels maken dat we te laat en te hongerig de haringen in de grond drukken, op camping Hofmühle in Ottensheim, alweer een plaatsje met vriendelijke pastelgevels maar even geloof ik de vriendelijkheid niet meer. Het is een bescheiden camping, niet meer dan een grasveldje ingeklemd tussen een doorgaande weg en een maïsveld, en dus koersen we de volgende dag door, via Linz naar Au an der Donau. De weg voert door Mauthausen waar de plaatselijke VVV ons verwelkomd met een vrolijk Grüss Gott! Terwijl de kinderen de volgende dag de prachtige camping (compleet met zwemmeer en grote speeltuin) van Au ontdekken, dompel ik me onder in nog meer WO-II horror. Het verhaal uit het voormalige concentratiekamp Mauthausen dat me het best bijblijft is het relaas van een godvrezende boerin die in februari 1945 een ontsnapte gevangene in haar huis verborg en daarmee haar zoon, een overtuigde nazi die de gevangene moest zoeken, trotseerde. De gevangene, een Rus, haalde levend het eind van de oorlog.

ijsbrand-lederhose-donauradweg

Met zijn Lederhose oogst IJsbrand veel bijval van nostalgisch angehauchte Österreicher.

Jagdschnitzel
Mits toegediend in zorgvuldig geselecteerde porties, biedt de Donauradweg de nodige educatieve kansen wanneer je je kinderen enig historisch benul wilt bijbrengen. Onbekommerd genieten blijft gelukkig de boventoon voeren, zeker op de volgende plek waar we belanden: een aan de rivier gelegen trekkersveldje in Willersbach dat wordt bestierd door de gastvrije familie Krenn. We vergeten de aan een drukke weg gelegen camping in Grein en trappen tien kilometer verder naar deze stek waar we onthaald worden op smakelijke Jagdschnitzels. Via Ibbs, een stadje als een prentbriefkaart, trappen we de volgende dag door naar Melk, alweer een must-stop: helaas niet vanwege deze camping met bedroevend sanitair, wel vanwege het magnifieke Benedictijnse klooster dat hoog boven het plaatsje uittorent.

melk-donauradwegWachau
Kort na Melk fietsen we door het mooiste deel van de route en waarachtig, hoe populair de Donauradweg ook mag zijn, we wanen ons bijkans de eerste bezoekers van de Wachau, zoals deze streek heet. Het pad voert door boom- en wijngaarden, waar Rosa steeds wil stoppen om een nectarine of een appel te plukken, naar Rossatz waar we neerstrijken op de fraaiste camping van de vakantie. Zandstrandje, speeltuin én een uitzicht op het schilderachtige dorp Dürnstein dat aan de overkant dommelt. Een paar dagen later koersen we verder naar Tulln, een tegen de Donau gevouwen plaatsje met een royale camping (inclusief zwemgelegenheid) die een ideale uitvalsbasis voor dagtrips naar Wenen vormt.

Schonbrunn2

Endpunkt erreicht! Schönbrunn-paleis in Wenen.

Sissi-paleizen
Rosa laaft zich aan de Sissi-paleizen, IJsbrand kijkt zijn ogen uit bij de huizen waar architect Hundertwasser (‘Wunderplasser,’ aldus IJsbrand) bomen door heen laat groeien terwijl wij met Klimt, Jugendstilcafés en kunstige taartjes aan ons trekken komen. Na vier dagen Vienna sporen we moeiteloos terug naar Passau om nog een paar dagen over het water uit te staren.