‘Babywereld is in handen van moedermaffia’

De babywereld is in handen van de ‘moedermafia’. Kersverse vaders worden genegeerd of niet voor vol aangezien. Dat blijkt uit een recent onderzoek naar het imago van het vaderschap. Henk Hanssen neemt het met zijn website Ikvader.nl eveneens op voor de papa’s, want: ‘Je hangt er als vader maar zo’n beetje bij.’

Gruwelen in babyspeciaalzaak
De bezoekjes aan de babyspeciaalzaak waren hem een gruwel. Zijn maag draaide zich bijkans om bij het zien van al die pastelkleurige babykleren en dito babykamers. Bovendien praatten de verkopers voortdurend in verkleinwoorden. ‘Die babywereld is totaal niet op mannen gericht. Mannen communiceren namelijk anders, willen andere dingen zien.’ Bij de bezoeken aan de verloskundige of het consultatiebureau werd hij genegeerd. ‘Alles draait om de zwangere of pas bevallen vrouw. Als vader hang je er maar zo’n beetje bij. Ik kreeg bijvoorbeeld amper oogcontact met de arts. En toen er een nieuwe afspraak gemaakt moest worden, keken ze alleen mijn vrouw aan. Ze zouden het juist moeten waarderen dat je als man meekomt. Maar het lijkt wel alsof het vaderschap geen enkele status heeft en je slechts een figurantenrol vertolkt.’

Babywereld wordt gedomineerd door moeders
Henk Hanssen (39) is journalist en internetondernemer èn vader van Rosa (2). Anderhalf jaar geleden begon hij de website Ikvader.nl. Uit irritatie en verbazing, zegt hij. ‘De babywereld wordt gedomineerd door moeders. Er is bijvoorbeeld maar heel weinig informatie beschikbaar die specifiek gericht is op vaders. Het gros van de boeken over zwangerschap en geboorte is geschreven voor vrouwen. Dat geldt ook voor bladen zoals Ouders van Nu en Wij Jonge Ouders. Dat zijn in feite vrouwenbladen.’ Ondersteunend Als er in de bestaande literatuur al een hoofdstuk voor vaders gereserveerd is dan gaat het voornamelijk over de ondersteunende rol van de vader tijdens de bevalling en alles wat hij daarbij moet doen en laten (‘probeer tijdens een wee niet te praten’). Over de emoties die (ook) bij hem de kop kunnen opsteken tijdens het smeren van tientallen beschuiten met muisjes en het rondsturen van geboortekaartjes door, lees je nergens. ‘Het lijkt wel alsof vader-worden een secundaire beleving is, terwijl het juist één van de indrukwekkendste gebeurtenissen in je leven is.’

Informatie over opvoeding emanciperen
‘Mijn eerste doel is dan ook om de informatie over zwangerschap, geboorte en opvoeding te emanciperen en meer op de mannelijke beleving te richten. Begin volgend jaar komt het Ikvader-handboek uit.’ Ook Caspar Itz, student bestuurskunde en vrouwenstudies aan de Universiteit van Amsterdam, concludeert in zijn onderzoek naar het imago van het vaderschap dat de babywereld gedomineerd wordt door de ‘moedermaffia’. De wereld van pasgeboren baby’s is roze en mintgroen en daar voelen veel vaders zich niet in thuis, zegt hij. Bovendien worden vaders niet voor vol aangezien. ‘Een man met een baby is een klungel, daar komt het op neer’, vindt hij.

Complot om vaders buiten te sluiten
De conclusies zijn koren op de molen van Henk Hanssen. Hij spreekt zelfs over een complot om vaders buiten te sluiten. ‘Dat blijkt ook uit het onderzoek. Vrouwen stellen zich heel dubbelzinnig op. Aan de ene kant mopperen ze over de geringe participatie van hun mannen in de zorg, maar aan de andere kant willen ze de regie niet uit handen geven. Tja, als die moeders maar vaak genoeg commentaar geven dat hij de fles niet goed vasthoudt of dat hij de verkeerde sokken met het verkeerde truitje combineert, dan houden die vaders er vanzelf een keer mee op.’ Liever niet Maar in hoeverre hebben de heren het aan zichzelf te danken dat ze – althans in hun ogen – buitenspel gezet worden? Immers, achter zo’n stoere babyjogger zien ze zichzelf nog wel lopen, maar een dag in de week minder werken? Liever niet! Hanssen – die zelf één dag in de week voor z’n dochter zorgt – geeft het toe: mannen zouden zelf ook meer het belang moeten inzien van het zorgen voor hun kind.

Moeder speelt bepalende rol
Toch speelt de moeder ook daarin een bepalende rol, heeft hij gemerkt. ‘De Universiteit van Utrecht heeft eens onderzocht welke factoren bepalen dat mannen meer tijd gaan vrijmaken voor de zorg van hun kinderen. Dat bleek voornamelijk aan de moeder te liggen. Zij doseert in wezen de mate waarin een man vader kan zijn’, zegt Hanssen. De acht vaders die bij Ikvader.nl betrokken zijn willen, zo melden ze op de website, in het door roze wolken versluierde baby- en kinderwereldje een geluid te laten horen dat ook mannen aanspreekt.

Opwaardering van het vaderschap
Hoe? ‘Door nuchtere, strikt onafhankelijke informatie te verschaffen en een online-gemeenschap te creëren waar mannen vreugde en ook tegenslag met elkaar kunnen delen’, meldt de website. Hanssen pleit daarnaast voor een algehele upgrading van het vaderschap en hoopt een cultuuromslag te bewerkstelligen. ‘Ik hoop dat werkgevers in de toekomst niet meer naar hun voorhoofd wijzen als een mannelijke werknemer ouderschapsverlof aanvraagt of eerder de vergadering verlaat om z’n kind uit de crèche te halen. Het is van het grootste belang dat vaders een actievere rol in de zorg voor hun kinderen gaan spelen. Kijk maar naar al die jonge moeders die in de wao terechtkomen. Maar dan moeten die vaders wel de kans krijgen.’

Wie is de man die op zondag het vlees snijdt
Om dat te bereiken pleit Hanssen, die bedrijven en overheidsinstellingen op dit punt adviseert, voor een aansprekende campagne. ‘En dan bedoel ik niet zo’n belegen SIRE-spotje over een man die alleen op zondag het vlees snijdt. Laat maar eens een sexy man met een babydraagzak zien, voor wie allerlei vrouwen in katzwijm vallen.’ De respons die Henk Hanssen op zijn website krijgt is enorm. Niet alleen mannen reageren, maar óók vrouwen. ‘Gelukkig zijn er ook vrouwen die niet van pastelkleurige babykleren houden.’

Door Corine van Zuthem, gepubliceerd in het Eindhovens Dagblad, 28 augustus 2002.