Kinderopvang, goed of niet goed voor je kind?

Ondanks alle ronkende idealen, overheidsvoorschriften en goede bedoelingen, kan een crèche op een dumpplaats lijken waar de op de stoep rokende, druk over het weekend kwebbelende leidsters met een schuin oog op je kind letten. Ja, hier spreekt nare ervaring… Gelukkig is er in de regel geen reden om je ongerust te maken.

Debat
De meeste kinderen gedijen prima op de crèche.Welke gevolgen heeft kinderopvang op de ontwikkeling van je kind? Deze vraag is onderwerp van een doorlopend debat in de ontwikkelingspsychologie, de tak van wetenschap die zich voornamelijk bezig houdt met de psychische ontwikkeling van kinderen. Een doorlopende grootschalige studie in de VS, de Early Child Care Study die ruim 1300 kinderen volgt, voedt de discussie. Het debat brandde los toen in 2001 onderzoeksresultaten werden gepresenteerd met als conclusie dat kinderopvang op zijn minst een risicofactor is: kinderen die elke week meer dan dertig uur in dagopvang verbleven, zouden een grotere kans lopen agressief en afwijkend gedrag te vertonen. Mogelijk oorzaak: de nog niet volgroeide hersenen van het jonge kind krijgen te veel prikkels. Deze conclusie werd en wordt van alle kanten aangevallen, met name omdat de onderzoeksresultaten worden verkregen door middel van observatie en niet via een gecontroleerd wetenschappelijk experiment.

De Nederlandse situatie
Toch blijft de verontrustende slotsom van het Amerikaanse onderzoek doorechoën, ook in Nederland waar vooral de Nijmeegse hoogleraar ontwikkelingspsychologie Marianne Riksen-Walraven stem geeft aan de mogelijke negatieve invloeden van kinderopvang. De massaliteit waarmee kinderen worden toevertrouwd aan ‘niet-verwanten zoals crècheleidsters’ noemt zij een ‘evolutionair novum’. Met andere woorden: de lange termijn gevolgen van dit experiment zijn ongewis. In 2005 heeft het kabinet daarom de buidel getrokken voor een grootschalig onderzoek naar de invloeden van kinderopvang. Het onderzoek wordt uitgevoerd door het Nederlands Consortium Kinderopvang Onderzoek, een samenwerkingsverband tussen drie Nederlandse universiteiten. Doel van het onderzoek is een meetinstrument te ontwikkelen waarmee de kwaliteit van de kinderopvang objectief kan worden vastgesteld. Verder wordt een representatieve groep van honderd kinderen die kinderdagverblijven bezoeken tot hun vierde jaar gevolgd. Niettemin is er vooralsnog te weinig reden om je ernstige zorgen te maken over mogelijk negatieve invloeden van kinderopvang. Observeer de reacties van je kind op de crèche en probeer, met name bij hele jonge kinderen, zuinig te zijn met crèchedagen.