Help, mijn dochter speelt met een wilde chick!

Ze dragen sexy truitjes, korte rokjes en gaan ‘s avonds uit naar de wildste nachtclubs; de nieuwe Bratz Dolls speelgoedpoppen zijn echte bad chicks. En dat oogst bewondering bij veel jonge meiden, die hun oubollige, roze barbie inwisselen voor een ondeugende Bratz. Moeten vaders hier eigenlijk blij mee zijn?

Groter dan Barbie
‘We worden groter dan Barbie,’ sprak Bratz-baas Isaac Larian een paar jaar geleden. Toen werd daar nog enigszins lacherig over gedaan. Immers: een klein, onbeduidend popje dat de grote Barbie wel even van de markt zou verjagen, dat kan toch niet serieus worden genomen? Nu lijken de woorden van Larian een profetische voorspelling: Barbie blijft omzet verliezen aan de razend populaire Bratz poppen. In Groot-Britannië is momenteel negen van de tien verkochte speelgoedpop een Bratz. Het meest gezochte speelgoed op internet? Geen X-box of een PS3, maar een Bratz.

Roze monopolist
Veertig jaar lang heerste Barbie als een Cleopatra over alle andere poppen. De eerste Barbie verscheen in 1959: netjes, slim en blond, een voorbeeld voor elk jong meisje. In de jaren daarna veranderde Barbie mee met het schoonheidsideaal van jonge meisjes: van preutse blondine tot rock ‘n roll Barbie. Maar hoe zeer Barbie ook mee ging met haar tijd; ze bleef soft, roze en perfect.

Wilde speelgoedpop
En toen waren daar de Bratz Dolls. Trendy, multi-etnische popjes, die de Barbie rauw lusten. De Bratz Dolls zijn namelijk alles wat Barbie niet is. Barbie is het slimste meisje van de klas, Bratz een stoere drop-out. Barbie speelt met vriendje Ken, terwijl de in merkkleding getooide Bratz in een limosine stapt en de hipste nachtclubs bezoekt. Bratz heeft inmiddels een eigen blad, DVD’s, CD’s, games en een tekenfilmserie. Wat is toch het geheim van deze wilde speelgoedpop?

Manga gezichten
‘Die manga-achtige gezichten,’ stelt ‘barbioloog’ Helène Winkelman. De sociaal-economisch historica bestudeert al twaalf jaar lang barbiepoppen. Volgens Winkelman komen de gezichten van de Bratz Dolls rechtstreeks uit de gamewereld. ‘Dat is heel slim gedaan. Die Japanse, rechtlijnige spelletjesfiguren zijn heel herkenbaar voor jonge meisjes die zo’n pop kopen.’ Een andere succesfactor van de Bratz is volgens Winkelman de verschoven leeftijdscategorie. ‘Tegenwoordig hebben kinderen op hun derde al een Barbie. Als ze dan acht zijn, vinden ze barbies kinderachtig en willen ze een Bratz,’ aldus Winkelman. Tevens sluit Bratz goed aan bij de huidige ‘MTV-generatie’. Winkelman: ‘Meisjes herkennen zich in de Bratz. Ze willen zelf ook zo zijn.’

Verkeerde voorbeeld
Moeten vaders nu blij zijn met de nieuwe Bratz Dolls? Een stoute, wilde chick als rolmodel voor jonge tieners, dat kán toch niet goed zijn? ‘Hyperig geneuzel,’ wuift Winkelman de bezwaren weg. ‘Al sinds Barbie op de markt is, zijn er dit soort onzin discussies. Barbie zou een soort lustobject zijn, een slecht voorbeeld voor jonge meisjes. Maar met kinderen werkt het helemaal niet zo zwart-wit,’ betoogt de barbioloog.

Tegenoffensief
Inmiddels is Mattel, de maker van Barbie, begonnen met een tegenoffensief. Het speelgoedmerk heeft een hele nieuwe serie barbies gelanceerd. Fashion Fever heten de poppen, uitgedost met trendy tasjes en gouden laarsjes. ‘Heel duidelijk bedoeld als aanval op de Bratz,’ weet de barbioloog. Gaat het Barbie lukken om met eigentijdse poppen het hoofd boven water houden? Winkelman: ‘Dat is nog maar helemaal de vraag. Ik sluit niet uit dat Bratz de strijd om de bijna-tieners gaat winnen.’ En dan? ‘Dan gaat Barbie zich richten op de allerjongste doelgroep, van 3 tot 7 jaar. Barbie overleeft altijd, met of zonder Bratz.’