Verjaardagspartijtjes: hoe gek kan je het maken?

Herinner je je eigen verjaardagsfeestjes nog? Een rondje snoeptrommel door de klas en samen je vriendjes naar de speeltuin in de buurt. Of hooguit naar de bios. Maar tegenwoordig woedt er tussen ouders een heuse competitie over de manier waarop kindlief Het Verjaardagsfeestje viert. Klimhal, survivaltocht en goochelaar zijn al haast gewoontjes – het moet steeds verder en gekker: ‘Toen mijn zoon voor Disneyland Parijs werd uitgenodigd was voor ons de maat vol.’ Hoe ga je om met deze trend zònder je kind teleur te stellen?

Disneyland Parijs deed de deur dicht
Voor Eric en Marjan Hooghiemstra was het zelfs een reden om te verhuizen. Wat een hoogtepunt moest zijn, ontaardde voor hen in een jaarlijks terugkerende zorg: het verjaardagspartijtje van hun zoon Eric, nu 14 jaar oud. Na een paar jaar vanwege Erics werk als ingenieur in het buitenland te hebben gewoond, streken ze in 2008 neer in Bloemendaal. Natuurlijk wisten ze dat deze duinstreek bepaald geen armlastige bevolking kent. ‘Ik ken Bloemendaal goed, ik ben er zelf opgegroeid,’ zegt Eric. Hij wilde er zijn kinderen een even onbekommerde jeugd bieden als hij zelf had genoten. ‘We konden het huis van mijn overleden moeder betrekken. Het leek me zo mooi om je kinderen te zien opgroeien in je eigen ouderlijk huis.’ Weelderige loofbossen, zee, strand – de Bloemendaalse omgeving is nog altijd wonderschoon, ontdekten de Hooghiemstra’s na hun verhuizing, alleen de mores zijn veranderd. Eric: ‘De nouveau riche cultuur is dominant geworden. Met Oud Geld heb ik geen moeite, die mensen doen normaal. Ze hebben iets van:  ‘Kan ik het helpen dat ik in een rijk nest ben geboren?’ Maar Nieuw Geld schiet in een kramp, ze doen alles om erbij te horen. Ze denken dat je tot de elite behoort wanneer je laat zien hoeveel geld je hebt. De verjaardagsfeestjes van het kroost vormde het toppunt van dit vertoon. Met een piraten- of prinsessenfeest scoor je al lang geen punten meer op de sociale ranglijst. Als je op het schoolplein zegt dat je een clown hebt besteld voor een showtje thuis, beginnen sommige moeders te gapen. Het moet steeds gekker en over the top zijn. Op een gegeven moment werd mijn zoon uitgenodigd voor een feestje waarbij de hele klas met een touringcar een weekend lang naar Disneyland Parijs ging. Leuk voor hem, maar voor ons deed dit feest de deur dicht.’ Een half jaar geleden zijn de Hooghiemstra’s verhuisd naar een buitenwijk van Haarlem. Ze wonen nog altijd in een aardig optrekje – een negentiende eeuws halfvrijstaand herenhuis – maar, hun zoons zullen niet opgroeien in een cocon van weelde. De hockeysticks zijn verruild voor voetbalschoenen en laatst kwam er zelfs een Fatima over de vloer om te spelen. ‘Ben benieuwd hoe zij haar verjaardagsfeestje viert. Ik hoop met een spelletje thuis en Marokkaanse kokossnoepjes.’

Statussymbool
Slingers ophangen, ballonnen opblazen en met z’n allen naar de speeltuin in de buurt? Wanneer je als ouder denkt aan de manier waarop je vroeger zelf je verjaardagsfeestje vierde, loop je hopeloos achter. Niet alleen in Bloemendaal en Wassenaar, maar in heel Nederland zijn verjaardagdagen uitgegroeid tot een statussymbool waarmee ouders én kinderen elkaar de loef afsteken. Het fenomeen begint al met de traktatie. Dropveter, koetjesreep, lolly? Eh nee, met een snoepuitdeeltaart – een tot een taartvorm opgestapelde berg bontgekleurd snoep – voldoe je beter aan de nieuwe norm. Traktatieboxen, gevuld met een sleutelhanger, een zakje piratenmunten, een portemonneetje en uiteraard snoep, doen het nog een stukkie beter. En uiteraard worden de meesters en juffen niet vergeten. Voor hen graag een doosje Belgische bonbons of iets van dien aard. Dacht je dat je er met één rondje trakteren al was? Ben je gek. Naast de schoolklas dient zo ongeveer elk kransje waar je kind zich in beweegt aan de beurt te komen. De groep van de kinderopvang vanzelfsprekend, de meiden van de balletles of de jongens van de voetbalclub niet te vergeten en kunnen we de knutselclub dan wel overslaan? De traktatieronde gaat meestal vergezeld van tromgeroffel waarmee het feestvarken aankondigt dat Het Feest in aantocht is. En ja, ook de tijd dat kinderen elkaar mondeling vroegen of hij/zij op zijn/haar feestje wilde komen ligt al lichtjaren achter ons. Vragen is zo ordinair. Nee, ook het maken en versturen van de uitnodigingen is een hoofdvak geworden waarop je als moderne moeder kunt afstuderen. Eerste onderdeel: hoe begeleid je je kind bij het kiezen van de genodigden? Vereist: gedetailleerde kennis van zijn/haar vrienden/vriendinnen en een ragfijn gevoel voor kinderintuïtie. Hoe goed geëquippeerd je ook bent op het terrein van kinderpsychologie, deze overlegrondes kunnen zich wekenlang voortslepen om te eindigen met de slotsom om dan in godsnaam maar iedereen uit te nodigen omdat hij/zij niemand durft te laten afvallen: ‘Dan maar vijftien kinderen op het feest!’ En dus ook vijftien uitnodigingen de deur uit. Een gewoon kaartje? Please, niet zo oubollig. Denk bijvoorbeeld aan gepersonaliseerde invitaties met een foto van het feestvarken. Je kunt ze online in elkaar zetten en direct laten versturen. Ook populair: maak zelf een krant, The Birthday Herald, en verstuur deze naar alle genodigden. Kost je een paar avonden digitaal knutselen maar dan heb je ook iets origineels. Kleine troost: vanwege de wekenlange voorbereidingen die een modern verjaardagsfeestje vergt, kun je op Kidsfeestje.nl een ‘verjaardagsalarm’ laten instellen. Een paar weken of maanden voor de heuglijke datum krijg je dan een e-mail dat je kunt beginnen met plannen  én dat je tien procent korting krijgt op alle bestellingen.

Partyambitie
‘Van het verjaardagsalarm wordt veel gebruik gemaakt,’ zegt Suzanne Briejer, de 31-jarige ondernemer achter Kidsfeestje.nl. Het zes jaar oude bedrijf uit Drunen heeft zich geheel toegelegd op het verjaardagspartijtje. Van Mega Mindy-drinkrietjes (€ 0,27 per stuk) tot Woezel en Pip-uitnodigingen (€ 0,65 per stuk) en van Piet Piraat-slingers ((€ 3,85 per stuk) tot Cars-tafelkleden (€ 4,35 per stuk) – ouders met een beetje partyambitie kunnen er alles vinden. ‘Ik sta soms weleens met m’n oren te klapperen als ik zie wat mensen bestellen,’ vertelt Suzanne. ‘Maar ja, het is normaal voor deze tijd. Immers, lang niet alle ouders durven het aan om naar een pretpark of speelparadijs te gaan. Dat vinden ze lastig met vervoer of ze zijn bang dat ze kinderen kwijtraken. En dus kiezen ze voor een feestje thuis en dat mag dan best wat kosten.’ Het gemiddelde bedrag dat klanten in de online shop van Suzanne besteden ligt tussen de 25 en 80 euro. ‘Vooral piñatas zijn nu heel hot, een cadeau-idee uit Mexico. Piñatas zijn felgekleurde figuren, bijvoorbeeld een ezel, een draak of een schatkist, gemaakt van papier-maché. Je vult de piñata met snoep, confetti en eventueel kleine cadeautjes en daarna hang je ‘m op. Met speciale piñata stokken mogen kinderen tegen het figuurtje aan slaan. Zodra het papier breekt, valt er een stortvloed van snoepjes en confetti over hen heen. Een erg gewild artikel om een feestje mee af te sluiten.’ Vanuit commercieel perspectief heeft Suzanne Briejer er geen moeite mee dat ouders steeds meer uitgeven aan verjaardagsfeestjes van hun kroost maar, tegelijkertijd beziet ze deze ontwikkeling ook met een fikse dosis Brabantse nuchterheid. ‘Ik word regelmatig gebeld door klanten voor advies. Terwijl ze me uitgebreid hun vragen voor leggen, denk ik weleens: “Mensenlief, het is een kinderfeestje!” Ik heb zelf jarenlang in het speciaal basisonderwijs voor de klas gestaan, als juf voor een groep kinderen die uit allerlei verschillende culturen afkomstig was. De meeste kinderen uit mijn groep waren al blij als ze een feestje mochten vieren! Maar je hebt nu hele hippe ouders die de ander voorbij willen streven.’

‘Waar gaan we naar toe?’
De gekte rond verjaardagsfeestjes is de laatste jaren uitgegroeid tot een onderwerp waar ouders (lees: moeders) online fel over discussiëren. Uit de conversaties rijst een beeld op van uitbundig plezier maar ook van zorg over de vraag of het beoogde feestje wel voldoet aan de hedendaagse norm. Zo schrijft Nicole op de site Vrouwenpower.nl: ‘Als moeder van vijf kinderen moet ik nog wel eens een kinderfeestje organiseren. En ik merk dat hoe ouder het kind is, hoe lastiger het wordt. Kinderen uit groep 1 zijn tevreden met een klassiek, ‘ouderwets’ kinderfeestje, maar daarna zijn kinderen steeds vaker gewend ‘ergens heen te gaan’. Ze komen binnen, kijken me verwachtingsvol aan en vragen: “Waar gaan we heen?” En als je dan gewoon thuisblijft, dan word dat nog wel eens saai gevonden. Vaak gaan ze bowlen, film, of naar een pretpark. Hoe pakken jullie kinderfeestjes aan?’ Met haar vraag oogst Nicole veel herkenning. Moeder Wielaa meldt dat ook aan haar wordt gevraagd wat de bestemming is van het feestje. ‘De camping,’ zegt ze dan tot groot enthousiasme van de feestgangers. ‘Klinkt heel wat maar stelt niet zoveel voor. Met de vouwwagen bij m’n ouders in het weiland staan en buiten spelletjes doen. Wel blijven slapen en de ochtend erna weer op tijd naar huis.’ Moeder Lelie is het met Nicole eens ‘dat het steeds gekker wordt allemaal.’ Zelf houdt ze het liever eenvoudig: ‘Naar het bos gaan en er een leuke speurtocht doen of picknicken ergens is toch ook leuk?! En kost veel minder.’ Ook een moeder die zich tooit met het alias Angel Eyes schrijft Nicole simpele feestrecepten voor: ‘Je zou zelf cakejes kunnen versieren als begin… Denk verder eens aan een puzzeltocht met de fiets, kegelen met lege flessen met een beetje water en een bal buiten in de tuin of grimeren.’

Wapenwedloop
Journaliste Marieke Henselmans grossiert in praktische opvoedtips die geld besparen en toch een geslaagd kinderfeestje opleveren. Ze is onder meer schrijfster van de bestseller Consuminderen met Kinderen, de scheurkalender Eigenwijs in geldzaken en de Crisischecklist. Door haar werk is ze goed vertrouwd geraakt met het fenomeen van de weelderige kinderfeestjes. ‘Het lijkt soms wel alsof er een heuse wapenwedloop is ontstaan rond verjaardagsfeestje,’ verzucht Marieke. ‘Toen ik als kind jarig was, ging ik met een trommeltje naar school, elk kind mocht daar een snoepje uit kiezen. Nu is het een pakketje of een zakje met snoep of een cadeautje en een briefje je erbij met ‘Hoera, Kimberly is jarig!’ Het wordt steeds gekker en ouders doen dat elkaar aan. Je moet er steeds weer overheen. Tijdens de lezingen die ik vaak geef voor ouders, zeg ik altijd: “Joh, doorbreek dat patroon. Je kan moeilijk met een kruiwagen vol pakketjes achter je kind aan gaan lopen.” Voor haar eigen kinderen, drie zonen in de leeftijd van 19 tot 24 jaar, organiseerde Marieke en haar man Kees feestjes waarin het begrip welgemeendheid voorop stond. Marieke: ‘Alle ouders weten in hun hart dat kinderen niet uit op materieel gewin. Het gaat hen erom dat zij zich gesteund weten door hun ouders, echte aandacht krijgen, warmte ondervinden. Voor feestjes probeerden wij naar iets te zoeken wat onze kinderen echt graag wilden. Onze jongste zoon was bijvoorbeeld gek op klimmen. Toen heb ik na lang speuren iemand gevonden die in het bos boomklimcursussen gaf. Geen gelikte, overgeorganiseerde toestand, de cursusleider was eerder een soort halve wilde. Hij knoopte allerlei touwen in elkaar waarmee de jongens tot in de kruinen van boom omhoog konden klauteren. Dat feestje was echt een belevenis voor ze.’

Belangrijkste tip
Mariekes belangrijkste tip aan ouders luidt: ‘Jouw tijd en aandacht zijn het grootste cadeau. In de eerste twaalf jaar vinden kinderen alles wat je doet goed. Ze weten ook niet anders. In de volgende twaalf jaar vinden ze alles wat jij doet nogal stom. Maakt ook niet uit. Wat ze op langere termijn waarderen is dat jij stabiliteit biedt, het goede voorbeeld geeft, je eigen koers vaart. Maar, doe het niet opvallend. Ga niet bij andere ouders lopen prediken over de naar jouw idee te hoge kosten van feestjes. En probeer niet je gelijk te halen door je kind als traktatie stukjes rauwe wortel mee te geven. Kinderen willen geen ouders met een toestand. Ze willen voor alles gewoon kind zijn.’