Wie snijdt er op zondag het vlees 2.0

We kennen allemaal nog wel het SIRE-spotje van een paar jaar geleden waarin een jongetje gekleed in een keurige spencer kijkt naar zijn vader die de rollade aansnijdt. In een voice-over zegt hij: ‘Wie is toch die man die op zondag altijd het vlees komt snijden?’ Het thema: ‘Vaders zijn thuis net zo onmisbaar als op het werk’. Hoe karikaturaal ook, het spotje was bedoeld als waarschuwing voor alle Nederlandse papa’s: wees betrokken bij de opvoeding van je kinderen! Bekommer je ook om de dagelijkse zorgtaken!

Vrouwen werken minder
Nederlandse vrouwen werken minder dan vrouwen in andere Europese landen. Dit tot grote onvrede van de overheid, die graag meer vrouwen aan het arbeidsproces wil laten deelnemen, maar merkt dat de ‘dubbelrol’ van de werkende moeder hierbij in de weg zit. Om deze reden werd de campagne ‘Mannen in de hoofdrol’ in het leven geroepen. De campagne, eind vorig jaar afgerond, had als doel mannen bewuster te maken van deze ongelijkheid en hen meer te laten deelnemen aan gezinstaken. Ook ging het uiteindelijk om het doorbreken van de traditionele rolverdeling tussen mannen en vrouwen.

Werkende Vaders, Zorgende Mannen
Onderdeel van de grootschalige campagne was het onderzoek ‘Werkende Vaders, Zorgende Mannen’ uitgevoerd door het Verwey-Jonker Instituut in Den Haag. De belangrijkste conclusie van het rapport was dat verandering wel degelijk mogelijk is, als zorgtaken maar uit hun ‘typisch mannelijke’ of ‘typisch vrouwelijke’ hokje worden gehaald. Met andere woorden: “maak huishoudelijke taken sekseneutraal”. Ook ontdekte men dat mannen eerder geneigd zijn taken op zich te nemen als ze onderdeel zijn van een keten. “Mannen die koken vinden het bijvoorbeeld normaal om ook de boodschappen te doen”. Als laatste is heel belangrijk dat mannen en vrouwen tolerant zijn naar elkaar. Nieuwe situaties kosten altijd tijd om aan te wennen. Iets wat generaties lang als normaal wordt gezien, verander je niet in één keer.

Traditioneel volkje
Hoewel de vader van vandaag wel meer doet thuis dan pakweg twintig jaar geleden, is de rolverdeling anno nu echter nog steeds behoorlijk traditioneel. Het beruchte SIRE-spotje en de grootschalige overheidscampagnes ten spijt. Sterker nog, sommige cijfers lijken aan te geven dat we zelfs traditioneler aan het worden zijn. Zo vond bijna de helft van de mannen en vrouwen in 2002 dat het gezinsleven er onder lijdt als moeder een volledige baan heeft –tegen een kwart in 1991.

Taakverdeling
Meerjarig onderzoek van de Universiteit van Tilburg toont aan dat wat betreft “de meningen over de taakverdeling, Nederland […] niet voorop loopt: zowel de attitude ten opzichte van het werken van vrouwen als die ten opzichte van de rol van vaders in gezinnen is in ons land het meest traditioneel.” En hoewel de Nederlandse vader zich wel realiseert dat zijn rol in het gezin niet alleen die van ‘kostwinner’ meer kan zijn, is hij niet echt minder gaan werken en meer in het huishouden gaan doen. De zorg voor de kinderen is wel wat toegenomen.

De vader als lanterfanterende sukkel
Uit deze cijfers zou je bijna concluderen dat gelijke(re) taakverdeling er niet meer in zit. Gelukkig is dat onzin. Er verandert wel degelijk wat, al gaat het misschien niet zo snel als de overheid zou willen. De fulltime werkende papa’s de schuld geven is echter onterecht. De meeste mannen willen namelijk wel degelijk helpen thuis, maar dan wel op hún manier. Niet gedirigeerd of uitgelachen door hun partner die het altijd beter lijkt te weten. En als ze worden neergezet als zielige stumperds, sukkels of lanterfanters, dan zullen zij zich zeker niet inzetten voor gelijkere taakverdeling. Tenminste, dat is de mening van Henk Hanssen, oprichter van de succesvolle website ikvader.nl.

Golfende profiteur
Ook de overheid pakt het niet al te snugger aan met haar uitermate verheven reclames, waarin de Nederlandse vader wordt neergezet als een golfende profiteur of waarin hij dus dat vlees eens per week komt snijden. Vader wordt niet echt neergezet als iemand waar je op kunt bouwen. “Nee, dan de moeder. Dat is een bijna heilige die alles met een glimlach doet. Aan dat negatieve imago van de vader moet eindelijk eens een einde komen,” aldus Hanssen.

Vingertje
Ook Caspar Itz denkt dat de campagnes van de overheid maar weinig mannen aan het denken zal zetten. Hij schreef een doctoraalscriptie over hoe de overheid zorg aan de man kan brengen. Caspar: “In spotjes zie je de man afgebeeld als iemand die het in het huishouden en de zorg voor de kinderen laat afweten. […] In plaats van het moraliserende vingertje op te steken, is het effectiever een positief beeld van vaderschap neer te zetten en mannen te enthousiasmeren voor een actievere rol in het gezin.”

Mannen zorgen op hun manier
Het lijkt er dus op dat veel mannen wel willen zorgen, maar dan wel graag op hun manier.Het territorium van moeder-de-vrouw wordt echter maar heel langzaam prijs gegeven. Gewoontes en eeuwenlange rolverdelingen zijn nou eenmaal niet zo snel en eenvoudig te veranderen. De vaders op ikvader.nl zijn echter van mening dat het niet persé de Nederlandse man is die zijn kont tegen de krib gooit.

Bronnen: Sire, Verwey-Jonker, UvT, IkVader

Gepubliceerd op Planet Internet.