Hoe communiceer je met mannen over vaderschap?

perstrouwDe jacht op de Vinex-vader verloopt moeizaam. Opvoedbladen krijgen de man nauwelijks aan het lezen. Wie de opvoedingsboeken van 1945 tot heden bekijkt, ziet dat pas in de jaren jaren negentig vaders een rol krijgen in de opvoeding. Ook bij de tijdschriften duurde het even, maar anno 2004 zie je steeds vaker de vader opduiken en hij mag ook meepraten over zwangerschap.

Bereik onder mannen
Hoe doe je dat eigenlijk, vaders een opvoedblad laten lezen? Maandblad Kinderen boekt met zijn aanpak succes. ,,Sinds we in september zijn begonnen met naast een baby ook een moeder op de cover te zetten is het bereik onder mannen gestegen, zo is gebleken uit ons lezersonderzoek. Ik denk dat ze een blad sneller inkijken als er een mooie vrouw op de cover staat”, zegt hoofdredactrice Marieke ‘t Hart. Maar niet voor ieder blad is het afbeelden van een mooie vrouw op de cover haalbaar. Zo heeft maandblad Ouders van Nu bijvoorbeeld altijd een kindje op de cover. Het blad wordt wel gelezen door mannen, maar altijd na enig aandringen van hun partner, vertelt hoofdredacteur Karen Kroonstuiver. Ouders van Nu bestaat bijna veertig jaar en is het oudste opvoedblad.

Moeders van Nu
Toch is het blad – ondanks de titel – te veel op moeders gericht, meent journalist Henk Hanssen. Hij heeft verschillende vaderboeken geschreven en is initiatiefnemer van de drukbezochte website www.ikvader.nl. ,,Zo’n blad als Ouders van Nu zou eigenlijk Moeders van Nu moeten heten.” In het maartnummer staat een artikel over couveusebaby’s en bij alle vijf de gezinnen is het mams die het woord voert en met de kroost op de foto prijkt. Maar Kroonstuiver wijst die kritiek van de hand. ,,De opvoeding en verzorging van kinderen is ook een zaak van vaders. Wij doen er in ons blad alles aan om ze erbij te betrekken. Bijvoorbeeld door ze te interviewen. Zo praten we komend nummer met vaders die kinderloze vrienden hebben. Bovendien zijn we er ook alert op dat we eens ‘papa, mag ik…’ in plaats van ‘mama, mag ik…’ schrijven. Daarnaast zijn we vorig jaar begonnen met de jaarlijkse special Vaders van Nu.” Desondanks geeft Kroonstuiver toe dat de vrouw iets meer aandacht krijgt. ,,Dat is onvermijdelijk. Zíj koopt het blad immers.”

Moeder koopt het blad
,,Ook de andere bladen doen in werkelijkheid weinig om ook mannen te bedienen”, vindt Hanssen. Het maandblad Kinderen ziet het bereiken van mannen niet als een topprioriteit. ,,Het is nog altijd de moeder die het blad koopt”, zegt hoofdredacteur Marieke ‘t Hart. ,, Opvoeden houdt natuurlijk ook vaders bezig, maar zij hebben zoiets van ‘ik zoek het zelf wel uit’.” Hoewel het negen van de tien keer ma is die geïnterviewd wordt en even zo vaak te zien is, is het bereiken van vaders wel een streven voor maandblad Groter Groeien. ,,Elke redactievergadering komt het ter sprake. Maar omdat de redactie alleen uit vrouwen bestaat, zijn we al snel geneigd te schrijven vanuit de belevingswereld van moeders. Daarom heb ik onlangs drie mannelijke freelance redacteuren aangesteld. Dan komt dat vanzelf goed”, hoopt hoofdredactrice Yolande de Best.

Nieuw blad Papa!
In april wordt het blad Papa! gelanceerd. De initiatiefnemers willen zich richten op de vaders, in plaats van op de moeders. ,,Als vader denk je: wat moet ik ermee?’ liet uitgever Frank Meijer vorige week in het vakblad Reclameweek weten. Papa! wil taboedoorbrekend zijn en brengt in haar eerste nummer verhalen als ‘Is er nog een seksleven na de bevalling?’ En: ‘Kinderwagens testen op het racecircuit.’

Vaders hebben behoefte aan praktische informatie
Vaderboekenschrijver Hanssen juicht de komst van zo’n vaderblad toe. Toch denkt hij niet dat vaders en masse naar de kiosk zullen hollen om het blad te kopen. ,,Mannen zijn gewoon geen tijdschriftenlezers.” Hij signaleert via zijn website ikvader.nl dat ook vaders grote behoefte aan informatie hebben. Maar die informatie moet dan wel op een andere manier gepresenteerd worden. ,,Ervaringsverhalen van het soort ‘hoe doe jij dat nou?’ is typisch iets voor vrouwen. Vaders hebben meer behoefte aan praktische informatie.”Dus startte Hanssen via zijn web site een sms-dienst voor vaders. ,,Als mannen de uitgerekende datum sms’en, krijgen ze iedere paar weken per sms actuele informatie over de groei en ontwikkeling van hun kind.”

Vinex-vader
Hanssens aanpak spreekt vaders aan. De sms-dienst heeft volgens hem enkele honderden abonnees. Op de nieuwsbrief van de website ikvader.nl zijn 10.000 vaders geabonneerd. Nog eens 20.000 staan er in het bestand. Hanssen wil vooral de Vinex-vader bereiken. De grachtengordelvader is volgens hem wel mondig genoeg om zijn rol in het gezin te claimen. Juist de ‘verbaal minder sterke’ Vinex-vader kan zich ondersteund voelen door de informatie van de website én zijn boeken.

Gezin als onderneming
In zijn eerdere boek Babymanagement stelt Hanssen het opvoeden van kinderen gelijk aan het runnen van een bedrijf waarin het kind het product is waar het om draait. Verkleinwoordjes en de kleuren roze en mintgroen zijn uit den boze, meent de schrijver. ,,Ik probeer met humor te communiceren met vaders. Vooral bij aanstaande vaders is de informatiebehoefte groot. Daarna wordt de behoefte minder en specifieker.” Hij is momenteel bezig aan zijn vierde opvoedboek: ‘De negen maanden gids voor vaders’, dat begin april verschijnt. Hanssen had eveneens plannen voor het opzetten van een tijdschrift voor vaders, maar stuitte op koudwatervrees bij adverteerders. Hij merkte dat ze wel interesse hebben in de doelgroep en dat ze sympathie bij de vader willen opwekken voor hun producten. ,,Maar ze zijn van mening dat het de moeder is die alle aankoopbeslissingen neemt. En dus richten ze zich op haar. Daar hebben wij dus nog wat missiewerk te verrichten, want ook vaders beslissen mee.’

Gepubliceerd in Trouw op 31 maart 2005.