Gelukkig zijn er bij de PvdA een paar Kamerleden die hun eigen minister scherp houden. Woensdag voerde minister Plasterk overleg met een Tweede Kamer-commissie over zijn emancipatienota. Dat zijn beleidsvisie zich vrijwel exclusief op vrouwen richt en mannen in hun rol als vader vrijwel negeert, kwam de PvdA-bewindsman op fikse kritiek te staan. Van zijn partijgenote, PvdA-vice-fractievoorzitter Mariëtte Hamer, kreeg hij zelfs een heus Plan voor de Man aangeboden waarin tien concrete maatregelen worden voorgesteld om mannen in staat te stellen meer tijd te besteden aan het vaderschap.
Sokken wassen
De Kamerleden concludeerden dat Plasterk zich via zijn nota laat kennen als een man van de oude stempel. Als het aan hem ligt, moeten vrouwen voor de kinderen en voor hun hulpbehoevende ouders zorgen, ondertussen nog wat vrijwilligerswerk verrichten en ook nog full-time aan de slag. ‘Dat is niet mijn bedoeling geweest,’ reageerde de wetenschapper schuchter. Om vervolgens een opmerking te maken waarmee hij zijn traditionele achtergrond verraadde: ‘Als het gaat om de rol van mannen wil ik niet vaststellen dat mannen meer sokken moeten gaan wassen.’
Achterhaalde ideeën
Met andere woorden: dat karweitje kunnen vrouwen er nog wel bij hebben. Vooral de linkse partijen lieten Plasterk klip en klaar weten dat hij zijn achterhaalde ideeën zal moeten bijstellen. De PvdA ging nog een stap verder en overhandigde de minister een Plan voor de Man waarin onder meer een vadervriendelijke bedrijfscultuur en verlenging van het vaderschaps- en ouderschapsverlof centraal staan. ‘Emancipatie moet van twee kanten komen,’ aldus initiatiefneemster Mariëtte Hamer. ‘Als mannen niet de kans krijgen om mee te emanciperen komen we niet verder!’ We hadden het zelf kunnen bedenken. Onderstaand geven we het volledige Plan van de Man weer. Lees & reageer!
Het Plan van de Man
In de nota ‘Meer kansen voor Meer vrouwen’ van emancipatieminister Ronald Plasterk wordt veel aandacht besteed aan de emancipatie van vrouwen. De PvdA is er van overtuigd dat emancipatie van vrouwen niet zal slagen zonder ook de emancipatie van mannen te bevorderen. Ter ondersteuning van “de man” op emancipatie en als aanvulling op deze nota stellen wij daarom in ‘Het Plan van de Man’ voor dat de volgende maatregelen worden getroffen:
1. Ontspannen carrière maken: De heersende bedrijfscultuur is dat je voor je veertigste de belangrijkste carrièrestappen moet maken. Die cultuur moet meer ontspannen worden. Dat kan ook! De meeste mensen worden immers ouder, werken langer en blijven langer vitaal. Die ambities hoef je dus niet allemaal voor je veertigste te realiseren. Dat betekent wel dat in de arbeidscultuur niet alleen “jong” telt maar ook de oudere werknemer volwaardig mee doet. Daardoor kunnen mannen hun carrière beter spreiden en ook voor hun veertigste een rol te spelen in het huishouden, vrijwilligerswerk en mantelzorg. Dit vergt een omslag. Een omslag die betekent dat bedrijven en organisaties bijvoorbeeld meer ruimte voor flexibele werktijden en betere verlofregelingen bieden. De overheid is één van de grootste werkgevers. Die moet dus het goede voorbeeld te geven, maar daar houdt het niet mee op. De emancipatieminister moet tevens het voortouw nemen richting bedrijven om ook daar deze cultuurverandering te realiseren.
2. Verlengen vaderschapsverlof: zeker in de eerste dagen/weken na een bevalling moeten vaders een band kunnen opbouwen met hun kind. Juist de fysieke aanwezigheid en verzorging in de beginperiode legt de basis voor de wens van vaders om meer betrokken te zijn bij de verzorging van het kind. Hierdoor ontstaat ook een meer gelijkwaardige band tussen beide ouders en hun kind. Daar zullen ze alle drie de vruchten van plukken.
3. Verlengen ouderschapsverlof: Het wettelijke recht op ouderschapsverlof wordt verlengd van 13 naar 26 weken per werknemer en is niet overdraagbaar op de partner. Op deze manier worden mannen meer in staat gesteld zorgtaken te verrichten en hun “papadag” in te vullen.
4. Voltijd min: De Taskforce Deeltijd-Plus voor vrouwen krijgt een uitbreiding van haar werkzaamheden. Ze moet ook meer deeltijdwerk onder mannen bevorderen, zodat beide partners aan een redelijke verdeling tussen arbeid en zorgtaken toekomen. Dit betekent wel dat zaken als kinderopvang en de aansluiting van school en werktijden verbeterd moeten worden. Mannen en vrouwen kunnen dan beter samen de gezinstaken vormgeven. Ook aanvullende financiële prikkels voor het opnemen van zorgdagen door mannen dienen mede in dit verband onderzocht te worden.
5. Seksuele vorming voor jongens: Juist jongens moeten ondersteuning krijgen bij hun seksuele vorming. Zij moeten leren hoe zij met hun seksualiteit moeten omgaan. Een respectvolle omgang met meisjes is daarbij een belangrijk element. Hiertoe moeten zij reeds op vroege leeftijd onderwezen worden.
6. Nieuwe mannelijke rolmodellen in beeld: Er komen een aantal ambassadeurs die optreden als “nieuwe” rolmodellen voor jongens en mannen. Dit zijn bekende mannen die worden gevraagd op tal van plaatsen uit te dragen dat het leuk is om als man een compleet leven te leiden. Mannen die naast werk ook tijd en aandacht hebben voor kinderen, familie of vrijwilligerswerk. Gezocht wordt naar mannen van verschillende leeftijden in verschillende levensfasen.
7. Jongens voor de klas: We willen rolpatronen voor jongens en jongens een
gelijkwaardige identificatie geven. Daarom is het belangrijk dat zij ook met mannen te
maken krijgen op de basisschool. De start daarmee wordt gemaakt met het werven van meer jongens voor de Pabo en het aantrekkelijker maken van het leraarsberoep voor jongens.
8. Meer mannen in traditionele vrouwenberoepen: de inzet is nu gericht op het meer aan het werk krijgen van meisjes in mannenberoepen (techniek e.d.). Andersom is minstens zo belangrijk: in de zorg bijvoorbeeld ontstaan grote tekorten, mannen zouden meer aangespoord moeten worden in deze sectoren aan het werk te gaan.
9. Mannen in de mantelzorg: Tot nu toe is de mantelzorg bij uitstek het terrein van vrouwen, zij worden er op aangesproken maar zijn ook vaak de eerste die deze taken op zich neemt. Mannen moeten hiervoor ook meer ruimte krijgen. Onder organisaties die werken met mantelzorgers en vrijwilligerswerk wordt daarom een actie gestart om meer mannen bij hun werk te betrekken.
10. De “Uit het Keurslijf Prijs”: Om het keurslijf waarin mannen zitten op een positieve manier te bestrijden wordt elk jaar de “Uit het keurslijf prijs” uitgereikt aan die organisatie of persoon die een zichtbare rol heeft gespeeld in het bevorderen van de emancipatie van de man.
In aanloop naar het deze week verschijnende boek Mannelijkheid – een werkstuk van filosoof Harvey Mansfield – wordt er in de bladen weer driftig gedebatteerd over ons. Over ons, mannen! Want, zijn wij anno 2008 halve wijven, hele wijven of juist echte mannen of Übermannen geworden? Of iets daar tussenin? Malou van Hintum interviewde voor De Volkskrant diverse zelfbenoemde mannenkenners, waaronder uw hoofdredacteur, over dit onuitputtelijke onderwerp. En, ze is zo vriendelijk om ons toestemming te geven haar verhaal hieronder integraal te publiceren. Gordels vast? De kop luidt: ‘De nieuwe man: echte kerel of halve vrouw?’ 
Een enkele keer zie je op de beursvloer nog wel eens een meneer langs schuifelen, meestal meegetroond door zijn vrouw en vrijwel de gehele dag op zoek naar gelijkgestemde zielen met wie een blik van verstandhouding kan worden gewisseld. Zonder vooringenomen te willen zijn, mannen op de huishoudbeurs waren en zijn nog steeds een uitzondering. Op enkele standhouders na dan. Marcel Veelen en Henk Hanssen zijn ook standhouder. Geen van beide verkopen zij echter een product. Het zijn pioniers die hun ideeën over gedeelde zorg juist hier, in deze dameswereld bij uitstek, aan de vrouw willen brengen.