De Papadag-vader (volgens het AD)

Nee, we bakken er nog steeds weinig van. Zelfs op een papadag duwen we de kinderen bij voorkeur vol met snoep zodat we zelf gewoon aan het werk kunnen blijven, meent het AD in een artikel dat wemelt van de vooroordelen.

Verdiept in de krant
In de speeltuin is hij zo verdiept in de krant dat hij zijn kinderen niet hoort huilen, in de dierentuin krijgen zijn kinderen alle ijsjes en suikerspinnen waar ze om zeuren. Vader maakt van zijn wekelijkse zorgdag een feestje voor zichzelf. En moeder mag ‘s avonds de rommel opruimen. Of ligt dat anders?
De jonge vader loopt naast de kinderwagen, die hij losjes met één hand bestuurt. Met de andere hand houdt hij een mobieltje tegen zijn oor. ,,Aandelen,” schalt het over straat. En:,,Wij komen zo snel mogelijk bij u terug.”

Snoep kopen
Wie kent hem niet, de vader die papadag aan het vieren is? Hij is parttime gaan werken om één vaste dag in de week voor zijn baby of peuter te zorgen. Maar onder zorgen verstaat hij iets heel anders dan zijn vrouw. En dat is: lekker spelen, eropuit gaan en snoep kopen voor de kinderen. Daarbij wil de man zelf ook genieten op zijn papadag. Dus strijkt, wast en kookt hij niet. Wel doet hij de dingen waar hij op zijn werk niet aan toekomt: krant lezen, in de zon zitten, en, vooruit, tussendoor een klein beetje werken. Want je zegt toch niet tegen de klant dat je een papadag hebt?

Niet cool
Ook niet tegen vrienden, trouwens. ,,Papadag klinkt een beetje suf,” vindt Henk Hanssen van www.ikvader.nl, een site voor vaders. ,,Veel vaders komen er liever niet voor uit dat ze een papadag hebben; parttime werken is nog steeds niet cool.” Dat komt volgens Hanssen omdat vaders te maken hebben met een ‘zorgplafond’, vergelijkbaar met het glazen plafond voor vrouwen. ,,Mannen lopen tegen onzichtbare grenzen aan als het gaat om zorg. Die grenzen worden door hun werkgever en hun vrouw getrokken, maar ook door henzelf. Werkgevers zijn soms tegen parttime werk, de moeders claimen vaak de zorg. Maar ook de vaders zelf creëren hun eigen zorgplafond. Meestal omdat ze niet goed weten hoe hun eigen opvatting over hun rol is. Is het wel mannelijk om te zorgen? Wil ik het eigenlijk wel?”

Onderzoek
Uit Amerikaans onderzoek bleek deze twijfel alom te heersen. Moderne mannen zeiden in dit onderzoek graag voor hun kinderen te willen zorgen maar er tegelijkertijd voor terug te schrikken hun baby in het openbaar een fles te geven. Ook zeiden veel vaders met moderne ideeën over sekseverhoudingen zich toch een sufferd te voelen als ze op straat achter de kinderwagen lopen. ,,Daarom meten de vaders zich een stoere houding aan. Ze bellen intussen om te laten zien: ik ben wel aan het werk, hoor,” zegt Hanssen. ,,Dat mannen vaak náást de kinderwagen lopen, heeft echter een praktische oorzaak: die dingen zijn te laag en niet op mannen gebouwd.”

Aka-pygmeeën
Die gêne is puur cultureel bepaald, denkt Hanssen. ,,Bij de Aka-pygmeeën, een volk in Afrika, speelt de vader de moederrol. De moeders werken en spelen met de kinderen, de vaders voeden en verzorgen hen. Het is dus een jas die je aan- of uittrekt. ,,Dat bij ons baby’s meer gehecht zijn aan moeder, is ook cultureel bepaald. Hechting wordt niet veroorzaakt, zo blijkt uit onderzoek, door het geven van borstvoeding, maar door het creëren van intimiteit. Vaders kunnen ook knuffelen of troosten en dus een even sterke of sterkere band met een baby opbouwen.”

Pioniers
Zijn papadag-vaders dus eigenlijk pioniers die schaamte en tegenwerking trotseren om bij hun kinderen betrokken te blijven? Ja, vindt Henk Hanssen. ,,We leven in een maatschappij die eropuit is vaders buiten te sluiten. Beatrijs Smulders en andere leden van de moedermaffia doen hun uiterste best om ons ervan te overtuigen dat vaders er niet toe doen in een kinderleven, vooral niet in het eerste jaar.” Als voorbeeld haalt Hanssen de basisschool van zijn dochter aan. ,,Ik gaf computerles in de klas. Kreeg ik aan het eind van het schooljaar een briefje. ‘Beste hulpmoeder,’ stond erboven. ‘Bedankt voor je inzet. We nodigen je uit op een koffieochtend met taart, op een donderdag.'” Zo’n briefje helpt dus niet om vaders aan het zorgen te krijgen, wil Hanssen maar zeggen. En dan krijgen ze ook nog eens een heleboel kritiek van hun eigen vrouw die vindt dat ze zelf veel beter kan opvoeden en poetsen, menen sommige vaders.

Weinig papadagvaders
Zou dat de reden zijn dat er maar weinig papadag-vaders zijn? Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft dertien procent van de jonge vaders een parttime baan. Tel daar nog een paar procent zelfstandig ondernemers bij op die hun tijd zelf kunnen indelen en dus vast ook één dag in de week schoonvegen voor de kids. Dat betekent dat een vijfde van de vaders met jonge kinderen papadag vieren. Niet veel. Toch willen steeds meer vaders echt betrokken worden bij de opvoeding van hun kinderen, weet Frank Meijer, hoofdredacteur van het blad Papa!. ,,Maar ze willen niet verstrikt raken in de gezinssituatie. Dat gebeurt vaak. Dan zegt de vrouw: we kopen een Opel Astra want daar past de kinderwagen ook in. Terwijl die man liever een stoerdere auto heeft, waarin hij zijn zoontje heus wel naar school wil brengen, want diens vriendjes zijn dan ook onder de indruk van die auto.”

Erkenning
Papadag-vaders hebben recht op erkenning, vindt ook Meijer, want ze zorgen tenminste, ook al doen ze de afwas niet op tijd. Er zijn immers nog steeds veel mannen die fulltime werken en zelfs in het weekend niets met de kinderen doen. ,,Voor mannen is het opgeven van één werkdag al een hele klus. Want zodra ze een kind hebben komt er een oergevoel boven: geld verdienen. Kiezen ze toch voor een zorgdag, dan doen ze ook leuke dingen met de kinderen. Die dag is er niet voor huishoudelijke klusjes. Zo zijn mannen gewoon. Vrouwen moeten daar niet zo negatief over doen. Waarom moet er altijd schoongemaakt worden? Laat het nou eens los, zou ik tegen de moeders willen zeggen. Dan zou je er ook een stuk leuker uitzien.”

Onbegrepen volksdeel
Papa! wil het onbegrepen volksdeel der zorgende papa’s tegemoet komen. ,,Met dit blad willen we de automatische autoriteit van moeders doorbreken. Ook voor vaders is het ouderschap een enorme verandering in hun leven, die veel tijd en energie kost. Vaders willen daar graag over lezen. Maar dan wel over hún beleving ervan; ze hebben geen interesse in dat gezellige gezeur en de enge verhalen zoals die in de Ouders van Nu en dat soort bladen staan.”

Opvoeding
In Papa! wordt ook over opvoeding geschreven, er worden recepten gegeven en er staat een informatief verhaal in over kinderopvang. Maar alle artikelen hebben een mannen-twist. Er staat een interview in met een kickbokser die ook over zijn kinderen vertelt en het relaas van een voetballer die zijn dochtertje verloor. ,,Ook mannen zijn geïnteresseerd in emotionele onderwerpen, als het maar een stoere voetballer is die het verhaal vertelt,” meent Meijer. Oké, vaders willen dus best zorgen. Alleen, is de papadag daarvoor de geschikte vorm? Pieter Reintjes, schrijver van Moderne mannen, nieuwe vaders, een bundel columns over vaderschap, vindt van niet. ,,Met een papadag kopen mannen hun zorgplichten af, want godzijdank zijn de andere dagen mamadagen, en dan gaan de mannen weer lekker aan het werk of golfen,” vindt hij. Maar dat ligt niet alleen aan de gemakzuchtige vaders, meent Reintjes. ,,Moeders willen vooral een man die geld verdient en houden graag zelf de regie van het huishouden in handen.” De papadag is, in de visie van Reintjes, slechts “mooi meegenomen als middel om vaders werkelijk geïnteresseerd te maken in hun kinderen”.

Omdat vrouw het graag wil
Ook Frank Meijer is geen voorstander van de papadag. “De meeste mannen doen dat omdat hun vrouw het graag wil. Voor veel vaders is het leuker om iedere werkdag vroeger weg te gaan. Dan zitten ze niet in de file en zijn ze op tijd om hun kinderen van de crèche te halen en samen met hen te eten. Daar gaat het om, het dagelijks leven met hen doorbrengen. En niet om quality time tijdens de papadag.” In de vader-kindrelatie gaat het eerder om kwaliteit dan om kwantiteit, vindt ook Henk Hanssen van ikvader.nl. ,,Een fulltime werkende vader kan een even goede vader zijn als een papadag-vader of een huisman. Als hij maar, zodra hij thuis is, echt aandacht heeft voor zijn kinderen.”